ekberiyet sistemi ne demek?

Ekberiyet Sistemi

Ekberiyet sistemi, saltanat ile yönetilen devletlerde, tahta geçecek olan kişinin belirlenmesinde uygulanan bir veraset sistemidir. Bu sisteme göre, hanedanın en büyük (ekber) erkek üyesi, yaş veya başka bir kriter olmaksızın tahtın varisi kabul edilir.

Temel Özellikleri:

• En Büyük Erkek Üye: Tahta geçişte temel belirleyici faktör, hanedanın en büyük erkek üyesi olmaktır.
• Kardeşler Arası Rekabetin Önlenmesi: Bu sistem, kardeşler arasındaki taht kavgalarını en aza indirmeyi amaçlar. Zira varis bellidir.
• Devletin Bekası: Belirsizliklerin azalması ve düzenli bir verasetin sağlanması, devletin istikrarına katkıda bulunur.
• Hukuki Dayanak: Ekberiyet sistemi, genellikle kanun veya geleneklerle belirlenmiştir.

Tarihsel Kullanımı:

Ekberiyet sistemi, özellikle Osmanlı Devleti'nde 17. yüzyıldan itibaren uygulanmaya başlanmıştır. I. Ahmet'in uygulamaya koyduğu bu sistem, veraset sorunlarına bir çözüm olarak görülmüştür. Daha öncesinde Osmanlı'da sancak sisteminin ve şehzadelerin taht için rekabet etmesinin yarattığı sorunlar, bu sistemle aşılmaya çalışılmıştır.

Eleştiriler:

Ekberiyet sistemi, bazı eleştirilere de maruz kalmıştır. Özellikle en büyük üyenin her zaman en yetenekli veya devlet yönetimi için en uygun kişi olmayabileceği, bu durumun ise devletin geleceği için risk oluşturabileceği yönünde eleştiriler bulunmaktadır.